Histamine Intoxicatie

Een histamine-intoxicatie, ook wel scombroid poisoning genoemd, wordt veroorzaakt door het eten van vis die niet correct bewaard werd en waarin een verhoogde hoeveelheid histamine voorkomt.

Bekende vissen, waarbij dit ziektebeeld vaker zal voorkomen, zijn bijvoorbeeld tonijn, makreel, sardine, ansjovis, bonito en haring. Deze vissen bevatten van nature een hoog histidinegehalte, dat wordt omgezet in histamine wanneer er bacteriegroei optreedt tijdens onjuiste opslag[1]. Koken, roken of invriezen verwijdert de histamine niet.

Maar denk niet dat alleen vis verantwoordlijk kan zijn voor een histamine intoxicatie. Ook garnalen en zelfs kaas, vooral blauwschimmelkaas, kunnen een bron van histamine zijn als deze te lang op kamertemperatuur bewaard worden[2].

Historie
Het ziektebeeld werd al in 1828 beschreven bij Britse zeelieden die kort na het eten van bonito hoofdpijn, hartkloppingen en een rood gelaat vertoonden. Vooral in de vijftiger jaren van vorige eeuw werden vrij veel gevallen gerapporteerd in Japan, in Amerika, maar ook in Europa en Afrika. Ook tegenwoordig komt histamine intoxicatie regelmatig voor.

Symptomen
Bij een histamine-intoxicatie gaat het meestal om een mild ziektebeeld, maar hart- en ademhalingsproblemen komen toch ook wel voor. De ziekte begint 10 tot 120 minuten na het eten van niet correct bewaarde vis. Eén van de eerste symptomen is een peperachtige metaalsmaak die gepaard kan gaan met een afwijkende, gevoelloze, prikkelende of tintelende sensatie in de mond.

Kort daarop kan er een kloppende hoofdpijn ontstaan die vergezeld kan gaan van draaierigheid, hartkloppingen, zweten, jeuk, slikstoornissen, dorst, uitslag (vooral op het bovenlichaam), en roodheid (flushing) van het gelaat. Minder frequent worden klachten zoals braken, diarree, en buikpijn vermeld. Soms is er sprake van een uitgesproken angstgevoel.

Behandeling
Een histamine-intoxicatie wordt beschouwd als een zelflimiterende ziekte met een ziekteduur van minder dan twaalf uur. Naast behandeling met antihistaminica is ook het toedienen van adrenaline en corticoïden of het geven van andere supportieve behandelingen aangewezen.

In ons land wordt histamine-intoxicatie niet systematisch gerapporteerd en geregistreerd. Vermoedelijk wordt de ziekte in belangrijke mate ondergediagnosticeerd en ondergerapporteerd.

[1] Feng et al: Histamine (Scombroid) Fish Poisoning: a Comprehensive Review in Clinical Reviews in Allergy and Immunology - 2016
[2] Tsakona: Histamine poisoning and cheese in Clinical and Translational Allergy – 2015. Zie hier.